Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Διεμφυλικών και τα δικαιώματα των τρανς
Τη συνέντευξη πήρε η Λίνα Φιλοπούλου
Περιοδικό ΚΟΚΚΙΝΟ
Παρασκευή, 27 Απρίλιος 2012
"Από την Αριστερά προσδοκούμε, αφού η ατζέντα της υποστηρίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, όσο το δυνατόν περισσότερη υποστήριξη και συνεργασία. Μην ξεχνάμε ότι επί παραδείγματι στην Πορτογαλία η Αριστερά ήταν η πρώτη που κατέθεσε σχέδιο νόμου για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου καθώς και σε άλλες χώρες. "
Πες μας λίγα λόγια για το ΣΥΔ. Πότε ιδρύθηκε και ποιοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν στη δημιουργία του;
Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών ιδρύθηκε το Μάρτιο του 2010 και αναγνωρίστηκε επίσημα το Δεκέμβριο του 2010. Μέχρι στιγμής έχουμε εγγεγραμμένα περίπου 45 μέλη. Η ανάγκη ίδρυσης του Σωματείου μας προέκυψε από την αναγκαιότητα να καλυφθεί το κενό που υπήρχε από την απουσία της τρανς κοινότητας από το δημόσιο λόγο, να ακουστεί η φωνή τους, να αρθρωθεί διεκδικητικός λόγος με έναν οργανωμένο τρόπο, αλλά και να υπάρξει -στους δύσκολους καιρούς που βαδίζουμε- μια συλλογικότητα που θα αναπτύξει τους δεσμούς αλληλεγγύης μέσα στην κοινότητα. Σκοπός μας είναι να εργαστούμε σε κοινωνικό και θεσμικό επίπεδο για την κατάργηση των διακρίσεων και αποκλεισμών που υφίστανται τα τρανς άτομα για λόγους ταυτότητας και έκφρασης φύλου: στο χώρο εργασίας, στο χώρο της εκπαίδευσης, στη στέγαση, στο χώρο της υγείας, της ασφάλισης.
Πιο συγκεκριμένα, ποια είναι τα αιτήματα του σωματείου σας;
Τα αιτήματα της τρανς ατζέντας, σε πολιτικό επίπεδο, θα μπορούσαν να συνοψιστούν κυρίως στα ακόλουθα:
- Επέκταση του νόμου κατά των διακρίσεων 3304/2005, ώστε να καλύπτει τις διακρίσεις για λόγους ταυτότητας φύλου, στο χώρο της εργασίας, της παροχής υπηρεσιών, στην ενοικίαση οικίας ή επαγγελματικού χώρου.
- Επέκταση του νόμου για την ίση μεταχείριση και ίσες ευκαιρίες στην απασχόληση 3896/2010, ώστε να αναφέρεται με σαφήνεια η ταυτότητα κοινωνικού φύλου, ως πεδίο απαγόρευσης των διακρίσεων.
- Επέκταση του ισχύοντος αντιρατσιστικού νόμου 927/1979 και αναθεώρηση του αντίστοιχου σχεδίου νόμου που έχει προταθεί, ώστε να καλύπτει και την ταυτότητα φύλου.
- Επέκταση του ποινικού μέρους του νόμου 3719/2008, στο σκέλος που αφορά τα εγκλήματα και τις επιθέσεις μίσους, ώστε να καλύπτει με σαφήνεια και την ταυτότητα φύλου.
- Νομοθετική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου και δυνατότητα αλλαγής των εγγράφων στα διαφυλικά άτομα.
- Ενημέρωση και εκπαίδευση των σωμάτων ασφαλείας σε θέματα διαφορετικότητας και ειδικότερα σε θέματα ταυτότητας φύλου.
- Δυνατότητα κάλυψης μέσω όλων των ασφαλιστικών ταμείων της διαδικασίας επαναπροσδιορισμού φύλου σε δημόσια νοσοκομεία. Πλήρης παροχή ψυχολογικής υποστήριξης και ιατροφαρμακευτικής κάλυψης.
- Δημιουργία μέσω του Εθνικού Συστήματος Υγείας ασφαλούς οδηγού (road map) για τα άτομα που επιθυμούν να μπουν στη διαδικασία επαναπροσδιορισμού φύλου, που θα περιέχει τις κλινικές-νοσοκομεία με εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.
- Ενόψει της αναθεώρησης του καταλόγου των Ψυχικών Διαταραχών (DSM-V), ζητούμε την αφαίρεση της διαφυλικότητας/τρανσεξουαλισμού από τον κατάλογο των ψυχικών ασθενειών.
- Δημιουργία προγράμματος του υπουργείου Παιδείας κατά των διακρίσεων, στην κατεύθυνση της δημιουργίας τείχους κατά των διακρίσεων για τους εκπαιδευτικούς, γονείς, μαθητές, σπουδαστές, φοιτητές και την καλλιέργεια κλίματος κατά της ομοφυλοφοβίας και της τρανσφυλοφοβίας στα εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων
- Δυνατότητα παροχής ειδικών προγραμμάτων μέσω του ΟΑΕΔ, για την εκπαίδευση, ενημέρωση και απασχόληση, στην κατεύθυνση ήδη υπαρχόντων προγραμμάτων για την εκπαίδευση και απασχόληση άλλων ευαίσθητων μειονοτικών ομάδων.
Ο τρόπος διεκδίκησης όλων αυτών δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τις παρεμβάσεις μας προς τα πολιτικά κόμματα, αρμόδια υπουργεία, άλλες συλλογικότητες, αλλά πέραν αυτών επαφή –στο μέτρο των δυνατοτήτων μας– με κοινωνικούς φορείς, ώστε να γίνουμε πειστικές/οί για την αναγκαιότητα επίλυσης των τόσο σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η τρανς κοινότητα.
Πώς βιώνουν τα τρανς άτομα τον κοινωνικό αποκλεισμό από το ρατσισμό λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και κοινωνικού φύλου και από το τρανσφυλοφοβικό μίσος, και ποιες οι συνέπειες στη μόρφωση, στις εργασιακές συνθήκες, στο δικαίωμα στην υγεία;
Ο ρατσισμός και η μισαλλοδοξία που αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα, ξεκινούν από την πολύ μικρή, την εφηβική ηλικία, από την οικογένεια και το σχολείο ακόμη. Όταν το άτομο αρχίζει να αναπτύσσει και να εξωτερικεύει την έκφραση του φύλου του. Δεν είναι λίγα τα τρανς άτομα που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το σπίτι τους από την εφηβική τους ηλικία, εγκαταλείποντας έτσι και το σχολείο, μην έχοντας πού την κεφαλή κλίναι, με συχνή την καταφυγή –μιλώντας περισσότερο για τις τρανς γυναίκες– στην πορνεία. Στη συνέχεια υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στην εύρεση στέγης, αφού πολλοί αρνούνται να ενοικιάσουν τα σπίτια τους σε τρανς.
Υπάρχει επίσης μεγάλο πρόβλημα στον χώρο της εκπαίδευσης, αφού στο παρελθόν είχε υπάρξει καταγγελία δύο τρανς γυναικών που θέλησαν να εγγραφούν σε νυκτερινό σχολείο για να ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους, και ο διευθυντής αρνήθηκε την εγγραφή τους επικαλούμενος άλλους λόγους, όμως φανερά ο λόγος ήταν η ταυτότητά τους και χρειάστηκε παρέμβαση της τότε τρανς συλλογικότητας για να αποκατασταθεί η αδικία.
Το πιο μεγάλο πρόβλημα όμως είναι ο αποκλεισμός από το χώρο εργασίας: σκέψου πόσα τρανς άτομα έχεις δει στη ζωή σου που να εργάζονται σε μια κανονική εργασία, πόσα τρανς άτομα έχεις συναντήσει σε κάποια υπηρεσία, σε ένα κατάστημα, σε μια οποιαδήποτε δουλειά. Δεν νομίζω να χρειαστεί να αναρωτηθείς ιδιαίτερα: σχεδόν κανένα. Έτσι λοιπόν, για τις τρανς γυναίκες υπάρχει στην ουσία η καταναγκαστική πορνεία, ενώ οι τρανς άντρες προτιμούν να είναι αόρατοι από την κοινωνική ζωή προκειμένου να μην αντιμετωπίζουν αυτού του είδους τους αποκλεισμούς. Άμεσο αποτέλεσμα του αποκλεισμού από την εργασία είναι ο αποκλεισμός από τις υπηρεσίες υγείας (που για τα τρανς άτομα είναι θεμελιώδεις) και από την ασφάλιση. Βλέπεις λοιπόν ότι εδώ παραβιάζονται τα πλέον στοιχειώδη δικαιώματα του ανθρώπου για τα τρανς άτομα. Και στην πραγματικότητα, αν το καλοσκεφτείς, αυτό που αμφισβητείται στα τρανς άτομα είναι η ιδιότητα «άνθρωπος», αφού δεν μπορείς να έχεις δικαιώματα που για κάθε άνθρωπο είναι προφανή.
Στις 19 και 20 Νοέμβρη 2011 ο ΣΥΔ διοργάνωσε μια πολύ επιτυχημένη διημερίδα για την παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Διεμφυλικών. Ποια είναι τα αποτελέσματα από τη διημερίδα;
Η Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Διεμφυλικών είναι μια ευκαιρία, πέραν του να τιμήσουμε όσα τρανς άτομα έχασαν λόγω του παράλογου τρανσφυλοφοβικού μίσους τη ζωή τους σε όλο τον κόσμο ή έχουν υπάρξει θύματα επιθέσεων μίσους, να αναδείξουμε την τρανς ατζέντα. Ξεκινήσαμε από μία ημέρα πέρσι, με ομιλητές περισσότερο από τη λοατ κοινότητα, φέτος διευρύνθηκε το πρόγραμμα σε διήμερο με πολλούς ομιλητές/ομιλήτριες από το χώρο των οργανώσεων, της πολιτικής, των νομικών, τον ακαδημαϊκό χώρο. Κάθε χρόνο προσπαθούμε κάτι καλύτερο, προσπαθούμε να ανοίξουμε όσο το δυνατόν τη βεντάλια και το εύρος των ανθρώπων που προσεγγίζουμε.
Ποια είναι η σχέση σας με τις υπόλοιπες λοατ οργανώσεις;
Το ΣΥΔ προσπαθεί να ενισχύσει τη συνεργασία του με τις λοατ οργανώσεις στον καλύτερο δυνατό βαθμό. Πιστεύουμε στην συνεργασία της λοατ κοινότητας, πάντα όμως με διακριτούς και ξεκάθαρους ρόλους και με ειλικρινή και διάφανο τρόπο. Η συνεργασία είναι επιθυμητή, πρέπει όμως να έχει και κανόνες, για να είναι αποτελεσματική. Επιθυμούμε επίσης συνεργασία με όλα τα κόμματα και κοινωνικούς φορείς, γιατί τα τρανς δικαιώματα είναι ανθρώπινα δικαιώματα και πρέπει να γίνονται σεβαστά και αποδεκτά από όλους.
Και η σχέση με την Αριστερά; Πιστεύεις ότι η Αριστερά οφείλει να αναδείξει αυτό το ζήτημα; Και αν ναι, έχει υπάρξει ανταπόκριση μέχρι τώρα;
Από την Αριστερά προσδοκούμε, αφού η ατζέντα της υποστηρίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, όσο το δυνατόν περισσότερη υποστήριξη και συνεργασία. Μην ξεχνάμε ότι επί παραδείγματι στην Πορτογαλία η Αριστερά ήταν η πρώτη που κατέθεσε σχέδιο νόμου για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου καθώς και σε άλλες χώρες. Με ικανοποίηση βλέπουμε τη συνεργασία που υπήρξε με τη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ηρώ Διώτη, η οποία για πρώτη φορά κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή για τα τρανς δικαιώματα και ελπίζουμε η συνεργασία αυτή να έχει μέλλον.
Κλείνοντας, θα ήθελα να μου κάνεις ένα σχόλιο για τη σημερινή πολιτική κατάσταση.
Όσον αφορά την κυβέρνηση Παπαδήμου, από την αρχή δήλωσαν ότι θα αντιμετωπίσουν συγκεκριμένα θέματα, το οποίο σημαίνει ότι θέματα που αφορούν ανθρώπινα δικαιώματα μπήκαν στο γύψο (όχι ότι και προηγουμένως υπήρχε κινητικότητα). Και φυσικά η συμμετοχή σε αυτήν στελεχών του ΛΑΟΣ, με τις ρατσιστικές και ομοφοβικές αντιλήψεις τους, στα σίγουρα δεν είναι καθόλου θετική εξέλιξη. Όλα αυτά όμως για εμάς σημαίνουν ότι πρέπει να υπάρξει ακόμη περισσότερη δραστηριοποίηση, δουλειά και αγώνες. Τίποτε άλλωστε δεν χαρίζεται!
*Η Μαρίνα Γαλανού είναι πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) και ιδιοκτήτρια του Πολύχρωμου Πλανήτη, του πρώτου -και μοναδικού για την ώρα- ανοιχτά ΛΟΑΤ περιεχομένου και ενδιαφέροντος βιβλιοπωλείου-εκδοτικού οίκου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου