Τα συναισθήματα φοράνε ψηλοτάκουνα; Η ανάγκη για αγάπη φοράει κιλότα ή σώβρακο;
του Παναγιώτη Ευαγγελίδη
«Σε δόξα των εγκλημάτων τους γράφω το βιβλίο μου», λέει ο Ζενέ στη δεύτερη σελίδα της Παναγιάς των Λουλουδιών, αφού απαριθμήσει τέσσερις περιπτώσεις δολοφόνων που η γαλλική δικαιοσύνη τουφέκισε και καρατόμησε. Τέσσερις ακόμα μαύρους αγγέλους θέλει να δοξάσει η Μπέττυ στο βιβλίο της Πόσο Πάει...
Την Μπέττυ, που όπως μας λέει το αυτί του βιβλίου της γεννήθηκε αγόρι στην Αλεξανδρούπολη και πριν κλείσει τα δεκαπέντε της εκδιώχτηκε από το χωριό της και ήρθε να εγκατασταθεί στην Αθήνα, δεν χρειάζεται να τη συστήσω. Έχει μεγάλη ιστορία και συνέβαλλε με ποικίλους τρόπους στη δημιουργία και τη δράση του ΑΚΟΕ. Το 1980 το πρώτο της αυτοβιογραφικό βιβλίο, Μπέττυ, μαζί με την ταινία του Δημήτρη Σταύρακα που ακολούθησε, έκαναν πάταγο σε εποχές πολύ πιο σκοτεινές για τη διαφορετικότητα από τις σημερινές.
Σε δόξα αυτών των αγοριών που ντύθηκαν γυναίκες, που κορόιδεψαν ακόμα και άθελά τους κάτω από τα μουστάκια του κάθε στερεότυπο σεξουαλικού προσανατολισμού και φύλου, αυτών των παράξενων φαλλικών γυναικών που συμπυκνώνουν με συχνά γκροτέσκους και άλλοτε σαγηνευτικούς τρόπους τη θηλυκότητα όπως έχει υμνηθεί στις πιο κορυφαίες της στιγμές, γράφει αυτό το δεύτερο βιβλίο της η Μπέττυ, ένα χρόνο αργότερα, το 1981.
Γι' αυτά τα αγόρια που κεντάνε με ό,τι βρουν μπροστά τους από μικρά την εικόνα της Γυναίκας και τη φοράνε όπως μπορούν μέχρι το ικρίωμα. Όμορφες όπως η Μινέλλι, άσχημες όπως η Σορέλλα, γεμάτες καλοσύνη, κακία, πίκρα και ειρωνεία, βωμολόχες, πεισματάρικα αιλουροειδή έτοιμα να καταστρέψουν και να καταστραφούν, να τα παίξουν όλα για όλα. Δεν έχουν να χάσουν τίποτα. Έχουν κάνει το τρομερό βήμα και τώρα μετεωρίζονται σε ένα κενό που η ιστορία και η κοινωνία μόνο να συλλαβίζει μπορεί ακόμα. Γυναίκες κόκκινα πανιά που επάνω τους εκστασιάζονται, εκσπερματώνουν, φτύνουν, δοξάζονται και καθρεφτίζονται -για να αποποιηθούν εαυτόν στην συνέχεια- επιθυμίες που η κοινωνία έχει χαρακτηρίσει σκοτεινές, προτιμήσεις για τις οποίες έχουν θεσπιστεί νόμοι, ρόλοι και συμπεριφορές σεξουαλικότητας και φύλου, που έχουν καταδικαστεί στο πυρ το εξώτερο.
Τέσσερις τρανσέξουαλ γυναίκες αφηγούνται, ή το κάνει η Μπέτυ γι' αυτές, τη ζωή τους. Οι δύο πρώτες, η Μινέλλι και η Δυστυχία μιλάνε σε πρώτο πρόσωπο, ένα ντοκουμέντο που σήμερα η συγγραφέας θα είχε πολύ πιθανά ταυτόχρονα κινηματογραφήσει κάνοντας ένα σινεμά ντοκουμέντο. Λένε την ιστορία τους, από μικρές, όταν ξεκίνησαν αγόρια στο σπίτι της οικογένειάς τους. Τα μαρτύρια που πέρασαν από πατεράδες και μητέρες, καθώς και τις στιγμές γλύκας και αγάπης που γνώρισαν από κάποιους που κρυφά τις υποστήριξαν χωρίς να τις κρίνουν. Δεν έχουμε άλλες τέτοιες μαρτυρίες στη λογοτεχνία μας.
Τις άλλες δύο, τη Σορέλλα και τη Λώρεν, τις γράφει η Μπέττυ σε δικό της πρώτο πρόσωπο, σαν να είναι άλλοι της εαυτοί, αφορμές για να αρθρώσει το δικό της μανιφέστο, αυτά που πιστεύει για την κοινωνία, τους ανθρώπους, τη δικαιοσύνη, την ηθική. Μας μιλάει εκεί και για την ίδια, για ένα εαυτό-έργο υπό διαρκή εξέλιξη, σε ένα δρόμο μιας όλο και βαθύτερης συνείδησης, κάτι που τη διαφοροποιεί από τις άλλες τρανς, την κάνει λίγο πρόβατο ενός περίεργου χρώματος, μιας κι εκείνες στην μεγάλη τους πλειοψηφία ασυνείδητα ή συνειδητά θέλουν να μοιάζουν με την κοινωνία που τις έχει απορρίψει.
Η Μπέττυ σπάει το καλούπι, γράφει, παίρνει απόσταση και κοιτάζει τον καθρέφτη, αρπάζει τον εαυτό της στα χέρια και τον πλάθει, του προσθέτει ρόλους, γίνεται τόσα πράγματα ταυτόχρονα που έτσι καταργεί όσο είναι δυνατόν κάθε ρόλο. Αφήνει τη φαντασμαγορία του σκοτεινού και σκληρού κόσμου να κατακαθίσει σαν χρυσόσκονη για ν' αναδυθεί από μέσα εκείνο που τελικά μας ενώνει, οι σχέσεις μας με τους άλλους, η αλληλοβοήθεια, η καλοσύνη. Όχι όμως με χριστιανική αφέλεια. Όταν την χτυπάνε θα αμυνθεί και θα χτυπήσει, θα ξεγελάσει και θα γίνει το ίδιο διαβολική με τους διώκτες της. Κι εκεί θα καταργήσει την υποκριτική ηθική και την ψεύτικη νομιμοφροσύνη. Θα λατρέψει τον Ζενέ γιατί σ' αυτούς του βάλτους της ηθικής ανατροπής θα συναντηθεί μαζί του. Η Μπέττυ θα γίνει συγγραφέας, ηθοποιός, ακτιβίστρια, δημόσιο πρόσωπο, δηλωμένη πόρνη, μεγάλη κυρία.
Σήμερα κάνει ένα βήμα ακόμα παραπέρα επανεκδίδοντας τις τέσσερις ιστορίες της, στων οποίων το τέλος, με λίγο πιο σκούρα γράμματα, μαθαίνουμε τι απέγιναν οι ηρωίδες της μετά από τόσα χρόνια - μία πεθαμένη από aids, η δεύτερη νεκρή σ' ένα ερειπωμένο κρύο σπίτι, οι άλλες ακόμα ζωντανά φαντάσματα ενός ζοφερού περιθωρίου. Προσθέτει ένα ακόμα κεφάλαιο όπου λέει την αλήθεια της για το πώς απήγαγε, ένα καλοκαιρινό βράδυ του '81, τον Κώστα Ταχτσή. Θα μας πει με ειλικρίνεια τις εκ των υστέρων αμφιβολίες για την πράξη της, τις προσδοκίες της για το τι θα μπορούσε να είχε γίνει ανάμεσα σ' εκείνη και σ' αυτόν, αν δεν είχε προλάβει ο θάνατός του, τη χαρά της που για μια έστω φορά κορόιδεψε τη δικαιοσύνη.
Την εμπλουτισμένη καινούργια έκδοση του βιβλίου της Μπέττυ, με μια εξαίρετη εισαγωγή της Αλεξάνδρας Τσόλκα, έκανε ο Πολύχρωμος Πλανήτης που δεν σταματάει να εκδίδει παλιότερα και καινούργια έργα της γκέι λεσβιακής και τρανσέξουαλ λογοτεχνίας μας, συμβάλλοντας έτσι σε μια καινούργια ορατότητα.
Οι μαρτυρίες της Μπέττυ έχουν εκτός από κάθε άλλη αξία και μια μοναδική σημασία για την κοινότητά μας: είναι ένα καταγραμμένο κομμάτι της ιστορίας μας που καλό θα ήταν να μιμηθούμε και άλλοι, λογοτέχνες, δοκιμιογράφοι και ιστορικοί, για να την κάνουμε επιτέλους να αναδυθεί από τα σκοτάδια και να υπάρξει.
του Παναγιώτη ΕυαγγελίδηΠηγή
http://www.10percent.gr/ Τεύχος 27 (Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2009)